Algemeen

Inleiding
De eerste versie van het meerjarig investeringsplan (MJIP) is aangeboden bij de Begroting 2022. Het plan is een dynamisch document en wordt bij elke kadernota en begroting geactualiseerd. U vindt het geactualiseerde MJIP bij deze kadernota als bijlage. In de bijlage geven wij ook een toelichting op de voorstellen die in het MJIP zijn opgenomen.

Financiële ruimte MJIP
In het MJIP is budget beschikbaar voor de meerjarige investeringen.

Uit de begroting 2025 blijkt dat de volgende bedragen nog beschikbaar zijn:    

Na de besluitvorming van de begroting 2025 worden twee mutaties voorgesteld en toegelicht.

Financiële ruimte voor investeringen
In de raadscommissie van 3 april 2025 zijn de denkrichtingen financiële investeringsruimte besproken. In een brief is uw raad geïnformeerd dat het college de ambtelijke organisatie de opdracht heeft gegeven om financiële ruimte te zoeken in de begroting 2026 en latere jaren. Op dit moment verwachten wij dat indicatief een bedrag van € 1 miljoen structureel en € 3 miljoen incidenteel voldoende is om invulling te geven aan een solide en stabiel meerjarenperspectief. Waarbij voldoende ruimte aanwezig is voor toekomstige investering. In deze Kadernota voegen we het structurele bedrag van € 1 miljoen toe aan het budget MJIP.

 Financiële ruimte nieuwe bestuursperiode
We willen als college een 'warme overdracht' aan de nieuwe bestuurders voor de volgende bestuursperiode. Zo hebben de nieuwe bestuurders financiële ruimte voor investeringen. In de begroting 2022 is voorgesteld en besloten om € 500.000 te reserveren voor het MJIP. Dit is gedaan in het kader van een 'warme overdracht', zodat bij aanvang van de nieuwe bestuursperiode structureel middelen beschikbaar zijn voor nieuwe investeringen. We willen net als in de begroting 2022 € 500.000 in deze Kadernota reserveren voor investeringen in de nieuwe bestuursperiode.

Actuele financiële ruimte
Na bovenstaande mutaties/voorstellen bedraagt de financiële ruimte:

Keuzes en fasering Meerjarig investeringsplan
Uit het Meerjarig investeringsplan blijkt dat de totale investeringen ruim € 70 miljoen bedragen. Dit betekent een kapitaallast van ruim € 4 miljoen. Het is duidelijk dat de totale beschikbare ruimte voor bestuurlijke bestedingsvoorstellen beperkt is en dat er keuzes moeten worden gemaakt. Ook is duidelijk dat investeringen gefaseerd moeten worden uitgevoerd.

Denkrichting Financiële ruimte
De zesde beslispunt van de raad is om in te stemmen met de denkrichting voor de voorstellen in het Meerjarig investeringsplan. Hieronder vindt u een overzicht van de voorstellen van het MJIP waar het college een hoge prioriteit aan geeft.

We lichten de voorzet van ons college kort toe:

1. Bruggen
In het MJIP is voor het groot onderhoud van bruggen een totaalbedrag van € 984.000 opgenomen. In het beleidsplan bruggen wordt voorgesteld om het groot onderhoud over 5 jaren gefaseerd uit te voeren.  De kapitaallast behorende bij de investering in jaarschijf 2026 is als structurele last verwerkt.

2. Uitbreiding Esdal College Borger
Het nieuwe Esdal College Borger is per 1 januari 2024 in gebruik genomen. De bouw was gebaseerd op het huisvesten van 154 leerlingen. Op dit moment zijn er 208 leerlingen en is tussentijdse instroom niet meer mogelijk. Hiermee heeft het Esdal College een fors ruimteprobleem. Het is onze wettelijke zorgplicht te voorzien in voldoende en adequate onderwijshuisvesting. Door de uitbreiding blijft goed (voortgezet) onderwijs gewaarborgd. De uitbreiding is gebaseerd op een uitbreiding naar 223 leerlingen. De totale investering bedraagt € 1.676.600. Aurelia Onderwijs betaalt 15%. Onze gemeente betaalt dan 85% (€ 1.425.110).  

3. 2e Exloërmond, scholen IHP en MFA
De scholen in 2e Exloërmond zijn in blok 2 (periode 2027-2030) van het IHP opgenomen. In de begroting 2025 heeft de raad besloten om middelen te reserveren voor de scholen en een MFA. Het bedrag dat gereserveerd is zijn het investeringsbedrag (€ 5.077.000) dat in het IHP is opgenomen voor Kindcentrum De Wegwijzer (€ 2.249.000), OBS De Westhoek (€ 1.492.000) en voor de MFA € 1.500.000. Het bedrag voor de MFA is indicatief en bedoeld als eerste reservering. Uit de verkenning blijkt dat het kansrijk is dat de scholen samen met andere maatschappelijke voorzieningen samengebracht kunnen worden in een MFA. Ook was er recentelijk een draagvlakonderzoek in 2e Exloërmond. Uit dit onderzoek blijkt dat er veel draagvlak is voor een MFA. De verkenning geeft aan dat het kansrijk is om een structurele oplossing te bieden voor de voetbalkleedruimte en -kantine, het dorpshuis en ook de sporthal. De sporthal is niet duurzaam en ook niet rendabel. Een totaaloplossing is mogelijk om dit allemaal op te lossen. Dit vraagt een indicatieve investering van € 5.000.000.

4. Valthermond, scholen en MFA
De OBS De Aanloop in Valthermond is in het IHP in blok 1 opgenomen. In de Begroting 2024 is hiervoor € 1.624.000 gereserveerd. De CKC Rehoboth in Valthermond is in blok 4 (vanaf 2035) opgenomen. Uit de verkenning komt naar voren dat nieuwbouw en centralisatie van deze scholen bij de MFA gewenst is. Ook blijkt uit de verkenning dat er een structurele oplossing van MFA Brughuus gewenst is. Oplossing kunnen zijn: nieuwe gebruikers om de MFA meer rendabel te maken en bouwkundige aanpassingen. Graag gaan we met uw raad in gesprek voor een totaaloplossing voor Valthermond. We stellen voor om hiervoor indicatief een bedrag van € 2,5 miljoen te reserveren.

5. Investering GVVP
Het GVVP is vastgesteld voor de periode 2019-2029. Om projecten uit het GVVP te kunnen uitvoeren, stellen wij voor om evenals eerdere jaren een bedrag van € 600.000 beschikbaar te stellen.

Niet geprioriteerde investeringen
In een afzonderlijke bijlage van de Kadernota 2026 presenteren wij het MIJP. In het MJIP staan alle investeringen: zowel de geprioriteerde als de niet-geprioriteerde investeringen. We hebben het MJIP ten opzichte van de Begroting geactualiseerd. Toegevoegd is:

Wijkrenovatie
Bij de behandeling van de Kadernota 2025 is de motie Wijkrenovatie aangenomen. Vervolgens is in de Begroting 2025 de bestemmingsreserve Wijkrenovatie ingesteld en is hiervoor incidenteel voor 2025 € 250.000 gedoteerd. Uit de Begroting 2025 blijkt verder dat aanwending hiervan niet eerder is voorzien dan in de volgende bestuursperiode    

We hebben een technisch-planologische analyse laten uitvoeren van een zestal wijken die in aanmerking komen voor wijkrenovatie. Op basis van deze analyse is per wijk een eerste globale kostenraming gemaakt. De bedragen per wijk hebben wij in het MJIP opgenomen. Wij gaan op korte termijn met uw raad in gesprek over de prioritering en de wijze waarom wij de procesaanpak inclusief participatie willen vormgeven.